Opóźnienie czy zwłoka? Niewłaściwe naliczenie kar umownych może Cię kosztować więcej, niż powinno

W praktyce gospodarczej bardzo często spotykamy się z sytuacją, w której zamawiający naliczają wykonawcom kary umowne za rzekome opóźnienia w realizacji umowy. Problem polega na tym, że nie każde opóźnienie jest „zwłoką” w rozumieniu prawa – a to właśnie zwłoka (czyli opóźnienie zawinione) uprawnia do naliczenia kar, jeśli umowa wyraźnie tak stanowi.

Z takim właśnie przypadkiem zgłosił się do naszej kancelarii Klient – wykonawca robót budowlanych, któremu zamawiający potrącił znaczną kwotę z wynagrodzenia tytułem kar umownych. Powód? Zwłoka w zakończeniu prac.

Kara umowna tylko za zwłokę – nie za każde opóźnienie
Zamawiający powołał się na postanowienie umowne, zgodnie z którym wykonawca zapłaci karę w wysokości 0,3% wynagrodzenia umownego za każdy dzień zwłoki w realizacji zamówienia. Wydaje się to jasne, ale problem tkwi w szczegółach. Zgodnie z art. 476 Kodeksu cywilnego, zwłoka występuje tylko wtedy, gdy opóźnienie jest zawinione – czyli gdy wynika z przyczyn leżących po stronie wykonawcy.

Jeżeli opóźnienie było skutkiem okoliczności niezależnych od wykonawcy – jak np. działania lub zaniechania zamawiającego, siła wyższa czy opóźnienia po stronie innych uczestników procesu inwestycyjnego – to nie można mówić o zwłoce. Tym samym nie ma podstawy prawnej do naliczenia kary umownej.

Co mówi orzecznictwo?
Sąd Najwyższy wielokrotnie wypowiadał się w tej kwestii. W wyroku z dnia 8 lutego 2013 r. (IV CSK 299/12) jednoznacznie stwierdzono, że:
„Jeżeli strony umowy o roboty budowlane przewidziały kary umowne za zwłokę w oddaniu przedmiotu umowy, a kodeks cywilny wyraźnie odróżnia zwłokę od zwykłego opóźnienia, uznanie, że zamawiający miał prawo do naliczania kar umownych za faktyczny okres opóźnienia, narusza art. 476 k.c.”
To oznacza, że samo opóźnienie – nawet długotrwałe – nie daje zamawiającemu prawa do potrącania kar umownych, jeśli nie wykaże on winy wykonawcy.

Co możesz zrobić, jeśli naliczono Ci karę niesłusznie?
W każdej sytuacji, gdy doszło do potrącenia kar umownych z Twojego wynagrodzenia, warto przeanalizować, czy istniały ku temu podstawy prawne. W szczególności:

  • Czy rzeczywiście doszło do zwłoki, czy tylko do niezawinionego opóźnienia?
  • Czy okoliczności opóźnienia leżały po Twojej stronie, czy były niezależne?
  • Czy kara została naliczona zgodnie z umową i obowiązującym prawem?

W takich sprawach reprezentujemy naszych klientów zarówno na etapie przedsądowym, jak i w trakcie postępowań sądowych. Dążymy do odzyskania potrąconych środków, obrony dobrego imienia wykonawcy i przeciwdziałania nieuczciwym praktykom kontrahentów.

Skontaktuj się z nami
Jeśli znalazłeś się w podobnej sytuacji i uważasz, że kara umowna została naliczona niesłusznie – nie działaj w pojedynkę. Kancelaria SMART oferuje kompleksowe wsparcie prawne w sporach dotyczących realizacji umów, kar umownych i potrąceń wynagrodzeń.
Zapraszamy do naszej kancelarii – przeanalizujemy Twoją umowę i pomożemy Ci dochodzić swoich praw.

Zapraszamy do kontaktu: kancelaria@kancelariasmart.pl 
Możesz też przesłać zapytanie przez formularz – odpowiemy szybko i konkretnie.

Czekamy na Ciebie

+48
Search

    Przeczytałem i akceptuję Politykę prywatności